EVERDINGEN - Unieke tekeningen in Fort Everdingen worden tóch gered. Het was even de vraag of er genoeg geld vrij zou komen om de kunst, gemaakt door Duitsers in de Tweede Wereldoorlog, te behouden. En dat terwijl de nood hoog was: iedere minuut zie je brokjes kunst van de muur vallen.
De vrijwilligers van Fort Everdingen zijn in hun nopjes. De tekeningen in het fort gaan hen aan het hart. Toen RTV Utrecht afgelopen zomer
een verhaal maakte over hun oproep de tekeningen te behouden, kregen ze ook wat verbaasde reacties. Kunst van Duitse soldaten behouden? "Ja, dat klinkt wellicht raar", weet vrijwilliger Gerard Walraven. "Alleen willen we juist aan de hand van deze tekeningen het verleden laten zien. Want hoe je het ook wendt of keert, het is een deel van onze geschiedenis."
Het probleem van dit fort: het is er te vochtig. Dat is de grootste reden dat de tekeningen letterlijk van de muur brokkelen. En, niet te vergeten: het geld om dit te behouden. Het zijn nogal wat tekeningen in het bijgebouw van het fort en dat kost al gauw een paar ton.
Kleine operatiekamer
De vrijwilligers, onder leiding van Gerard en zijn maat Frits Feunekes, startten daarom een lobby. De provinciegrens tussen Utrecht en Gelderland gaat precies door het midden van het fort. Verschillende gemeenten en provincies besluiten dan ook bij te dragen aan het project. Met deze week: het allereerste begin van de conservatie.
Als je niet beter zou weten, is dit stukje van het fort zojuist omgetoverd tot een kleine operatiekamer. Conservator Nico van der Woude is met naalden in de weer om de tekeningen zo goed mogelijk te redden. "Dit is een soort lijm", legt hij uit. "Ik moet dit stukje voor stukje doen, anders lukt het niet. Best spannend, eigenlijk."
SpotprentenDe omstandigheden in het fort maken het Nico ook niet gemakkelijker. Het is er koud, vochtig en donker. Vrijwilliger Frits wijst naar een tekening van een dame met een broek aan. Dát is waarom conserveren zo belangrijk is, zegt hij.
“Een Duitse soldaat heeft haar getekend om er de spot mee te drijven. Ze heeft geen rok, maar een broek aan. Als je destijds bij LHBTI-community zat, werd er zó over je gedacht. Door dit soort spotprenten werd dat idee versterkt."
Kortom: in de ogen van de vrijwilligers leggen deze tekeningen nog steeds uit hoe gevaarlijk propaganda kan zijn. Hoe "er niet bij horen" enorm werd uitvergroot. "Daarom willen we de tekeningen ook bewaren. Om ermee uit te leggen wat er kan gebeuren als we dit soort propaganda zouden geloven."
Nog lang bezigConservator Nico is nog wel even bezig met de tekeningen. In ieder geval tot de zomer, al zijn dan alleen nog "de ergste gevallen" gedaan. Op een later moment zouden de vrijwilligers de tekeningen graag aan het publiek tonen.