CULEMBORG - Een groot tekort aan vrijwilligers, overbelaste bestuursleden en alsmaar stijgende kosten. Veel sportclubs in Nederland verkeren in zwaar weer. Uit een door het CDA gehouden enquête onder Culemborgse sportclubs blijkt dat ook één op de drie verenigingen in de Lekstad tegen de grenzen van haar kunnen aan loopt. Raadslid (CDA) Marco van Zandwijk: ‘Mijn persoonlijke ambitie is om sportgemeente van het jaar te worden.’
De Culemborgse verenigingen maken zich vooral zorgen over de stijgende kosten (73%) en een tekort aan vrijwilligers (69%). ”Die zorgen passen niet bij het streven om meer Culemborgers gezond te houden en te krijgen,” zegt CDA-fractievoorzitter Marco van Zandwijk hierover.
In Culemborg nog veel winst te halenNadat de bezorgdheid over het voortbestaan van sportverenigingen eerder dit jaar het landelijke nieuws haalde, deed de lokale CDA-fractie onderzoek naar wat Culemborgse sportverenigingen bezighoudt. De uitkomst: zorgen over het voortbestaan vallen op dit moment nog mee, maar er is met oog op de toekomst wel actie nodig om verenigingen een blijvend perspectief te bieden. Van Zandwijk: “Met een duidelijke visie op bewegen, meer oog voor samenhang tussen initiatieven en een gerichte ondersteuning bij bijvoorbeeld een gezamenlijke werving van leden, blijkt er in Culemborg nog veel winst te halen.”
Sportbeleid ver te zoekenIn het najaar van 2022 bleek dat bij de begrotingsbehandeling beleid op het terrein van sport ver te zoeken was. Dat leidde tot een grote mate van vrijblijvendheid in de beleving van Van Zandwijk. “Het was duidelijk dat niemand was aan te spreken op kwesties binnen dit beleidsterrein. Dus was het urgent en evident om beleid te gaan maken.” Culemborg heeft in de basis goede sportaccommodaties. “De vraag daarbij is: ‘Hoe houd je die faciliteiten in stand voor je inwoners?’ Zeker als je kijkt naar je lokale doelstellingen om 70% van de Lekstedelingen aan de – landelijke - beweegnorm te laten voldoen.”
Nieuw beleid sport en bewegenDe gemeente Culemborg stelt momenteel nieuw sport -en beweegbeleid op waarbij ‘t een belangrijk uitgangspunt is dat dit aansluit op de behoefte van de sportclubs. Dat was voor de lokale CDA-fractie aanleiding om rechtstreeks bij de sportclubs input op te halen. “Als we in de stad meer Culemborgers in beweging willen krijgen zullen we moeten zorgen dat de basis op orde is en dat sportclubs op de juiste ondersteuning vanuit de gemeente kunnen rekenen. Daarbij zal er oog moeten zijn voor de zaken waar de sportclubs tegenaan lopen. Het heeft geen zin verenigingen op te zadelen met onuitvoerbaar beleid. De gemeente hoeft niet alle lasten zelf te dragen, maar het mag duidelijk zijn waar onze zorg zit,” aldus van Zandwijk.
Groeiend tekort aan vrijwilligersUit de gehouden enquête blijkt dat het groeiende tekort aan vrijwilligers het voortbestaan van de amateursport in gevaar brengt. Verenigingen geven aan dat zij dit als grootste uitdaging voor de komende jaren zien. Een groeiend tekort aan vrijwilligers heeft direct gevolgen voor de dagelijkse gang van zaken. Van het organiseren van de wedstrijden, verzorgen van trainingen en het draaiend houden van de kantine. Het draagt allemaal bij aan het functioneren van de club.
Vitaliteit verenigingen met oog op toekomstLeden van verenigingen vinden het doorgaans vanzelfsprekend dat er van alles voor hen geregeld wordt. Wanneer het aantal actieve leden binnen een sportclub lager wordt, komt het werk voor diverse taken echter steeds vaker op dezelfde mensen neer. “Op termijn is dat natuurlijk niet houdbaar,” zegt Van Zandwijk. “Nodig is dat we amen met de gemeente kijken naar manieren om sportclubs naar de toekomst toe vitaal te houden.”
Onzinnige regelsHet lokale beeld van het afnemend aantal mensen dat vrijwilligerswerk doet, sluit naadloos aan bij de landelijke trend. Als reden daartoe wordt veelal aangegeven dat het allemaal te ingewikkeld zou zijn geworden. Bert van Oostrum, penningmeester bij Atletiekvereniging Statina beaamt dit. Hij noemt het voorbeeld van de verplichte UBO-registratie bij de Kamer van Koophandel. “In de praktijk loop je bij een bestuurswissel tegen een onnavolgbare wirwar van administratie aan. Allemaal werkzaamheden waar je als vrijwilliger niet op zit te wachten, en die niet bijdragen aan het soepel reilen en zeilen van de vereniging”, aldus van Oostrum.
Werknemers gezond houdenHij ziet daarnaast een trend dat er meer interesse bij het bedrijfsleven is in het gezond houden van werknemers. “Bij de laatste twee edities van de city run was er veel meer belangstelling van teams uit het bedrijfsleven. Dat is een gunstig teken aan de wand. We hadden 900 inschrijvers. Het animo daarvoor neemt dus toe. We zie ook dat fysiotherapeuten daarbij aanhaken.” Van Zandwijk ziet ook binnen verenigingen steeds meer initiatieven ontstaan om vrijwilligers bij de club te betrekken. “De hockeyclub heeft met de derde helft een manier om senioren meer te binden aan de vereniging. Dat is politiek interessant, omdat dit het geformuleerde beleid aangaat.”
Groene KrokodilDe uitdagingen waar verenigingen en vrijwilligers mee te maken hebben bracht het CDA op een ludieke manier onder de aandacht van Wethouder Mischa Peters. Zo ontving zij uit handen van Bert van Oostrum en Marco van Zandwijk ‘de Groene Krokodil’. Dit als symbool voor de toenemende regeldruk voor verenigingen. Samen met de wethouder wil Van Zandwijk de belemmering van de UBO-registratie onder de aandacht brengen van de Tweede Kamer. Inge van Dijk Kamerlid voor het CDA, deed hiertoe recent een oproep aan lokale CDA fracties. “Sommige regels maken het besturen van verenigingen steeds complexer. Dat mogen we niet laten gebeuren. Het genoemde voorbeeld van de UBO-registratie zorgt bij meerdere verenigingen voor frustratie. We zouden graag zien dat deze onzinnige registratie voor verenigingen wordt geschrapt,” aldus de Culemborgse CDA-fractievoorzitter.
Maatschappelijk kapitaalZowel van Zandwijk als Van Oostrum zijn van mening dat er enorm veel maatschappelijk kapitaal in de Culemborgse verenigingen zit. Volgens Van Zandwijk zou daarom een proactieve houding op dit beleidsterrein de gemeente ‘zeker sieren’. Van Oostrum meldt het bestaan van een Jeugdsportfonds. “Daar komt een coach bij ‘helpen’. Die is in veel gevallen onbekend met de ins en outs bij de verenigingen. Een Arnhemse stichting geeft bijvoorbeeld fiat aan jeugdige deelnemers om zich aan te sluiten bij een sportvereniging. Vervolgens blijft zo’n aanvraag liggen. Dat vind ik echt doodzonde. Ik zou graag jeugdleden die de contributie niet kunnen betalen, willen aanmoedigden om te komen sporten. Dat dit door paarsekrokodiltoestanden soms onmogelijk is, vind ik dieptriest.”
Continue werken aan een fitter CulemborgKomend jaar wil de lokale CDA-fractie met de verkregen input aan de slag. De fractie zal in ieder geval de volgende stappen gaan zetten:
- Samen met de wethouder het knelpunt van de UBO-registratie onder de aandacht brengen van de Tweede Kamer. “Met kamerlid Inge van Dijk hebben wij hier reeds contact over,” zegt van Zandwijk.
- De uitkomsten van de mini-enquête dienen voor het CDA als input voor het op te stellen beleid. “Wij hopen dat veel van de door de sportclubs aangedragen ideeën als één sport-servicepunt, de samenwerking met zorg-onderwijs-bedrijfsleven, laagdrempelige instapmogelijkheden en betere promotie straks in het nieuwe beleid een plek gaan krijgen.”
- “Wij gaan verder in gesprek over sport, verenigingen en de regelgeving voor verenigingen. Dit op een landelijke bijeenkomst op vrijdag 7 juni aanstaande in Amersfoort.” Aan deze bijeenkomst zullen het CDA-Tweede Kamerlid Inge van Dijk en Marco van Zandwijk inhoudelijk hun bijdragen leveren. Bestuursleden van Culemborgse verenigingen zijn uitgenodigd om mee te gaan. Interesse? Stuur een mailtje naar marco.van.zandwijk@raadlid.culemborg.nl.