Bestuurders beschouwen 22 - Stefan van Someren - Gemeente Neder-Betuwe
Vrijdag 12 april 2024 | Arno voor de Poorte
OPHEUSDEN - In deze reeks artikelen delen bestuurders van de gemeenten binnen ons uitzendgebied hun visie op actuele, maatschappelijke en lokale thema’s. In deze tweeëntwintigste aflevering deelt wethouder Stefan van Someren van de gemeente Neder-Betuwe zijn zienswijze op de actuele kwesties in ‘zijn’ gemeente. “De sfeer in ons College is goed en buitengewoon constructief.”
Wethouder van Someren (54) heeft een ‘buitenportefeuille’. Hij is verantwoordelijk voor duurzaamheid, inclusief energievraagstukken, circulariteit (afval) en milieu, mobiliteit en infrastructuur, het beheer van de openbare ruimte en de waterveiligheid in Neder-Betuwe. “Alles wat wij in onze gemeente doen heeft met waterveiligheid te maken. We hebben dijkversterkingstrajecten om het water te managen. De grote vraag is daarnaast: ‘hoe gaan we met droogte om en met plotse grote regenval?”
Sectorale benadering De wethouder stoort zich aan de sectorale benadering van hogere overheden - vooral die van het Rijk - die ervoor zorgt ervoor dat grote vraagstukken onoplosbaar worden en blijven. “Denk daarbij aan de toeslagenaffaire, stikstofproblemen, Gronings aardgas en natuurlijk netcongestie. In mijn beleving werken ministeries vooral voor hun eigen beleidsterrein en zitten daarmee vaak elkaar in de weg. Op provinciaal niveau speelt dit – in mindere mate – ook; denk bijvoorbeeld aan de commotie rond de drinkwaterreserveringsgebieden.”
Verbubbeling van de samenleving Van Someren vindt dat er vooral aandacht is voor incidenten, geklaag en kortetermijndenken. “Wie het hardste klaagt en roept, krijgt de meeste aandacht. Belangrijke keuzes worden daardoor niet gemaakt of men kiest voor de – vaak verkeerde – kortetermijnoplossing. De verbubbeling van de maatschappij (gestimuleerd door social media) maakt het nog erger, waarbij gezonde tegenspraak van buiten de eigen bubbel steeds minder geaccepteerd wordt. Daardoor zie ik dat de problemen zich opstapelen. Dat levert veel wantrouwen jegens de ‘Haagse politiek’ op.” De overheid heeft dat gebrek aan vertrouwen volgens Van Someren dus deels over zichzelf afgeroepen. “Als gemeente hebben wij daar natuurlijk last van, omdat wij samen één overheid zijn.”
Kansen Binnen zijn portefeuille ziet de wethouder kansen op het gebied van integraal werken. “Combineer verschillende problemen in plaats van ze allemaal apart aan te pakken. Complexe problemen afpellen werkt niet. Stapel ze op elkaar en dan blijkt dat er veel meer mogelijk is. Maak beter gebruik van kennis in de bestaande netwerken binnen onze gemeente. Inwoners en ondernemers denken graag en goed mee. En veel Neder-Betuwnaren hebben een uitgesproken mening. Te vaak verkondigen zij deze echter binnen hun eigen kring in plaats van naar een andere groep. Mensen vinden tegenspraak kennelijk eng. Een ander perspectief is in veel gevallen verfrissend.”
Grenzen opzoeken Door integraal te werken krijgen de bestuurders in Neder-Betuwe veel voor elkaar, maar ze hebben hierbij last van het Rijk: imago overheid (wantrouwen), gebrek aan middelen en wetgeving die hopeloos achter loopt. “Wij willen graag laten zien dat het ook anders kan en samen met eigen inwoners en onze ondernemers bestuurlijk de grenzen opzoeken. Doen = zien en zien = geloven.” De wethouder noemt in dit verband ook de ontwikkelingen rondom de Rijnbrug. “Daar bemoeien zich vijf overheden mee. Die hebben allemaal andere belangen. Gelukkig hebben we weer stappen voorwaarts gezet. Ik heb vertrouwen in een toekomstbestendige oplossing tijdens de volgende raadsperiode.”
Aandachtspunten Netcongestie is één van de grootste zorgen van de wethouder. Hij weet dat grootverbruik aansluitingen voor bedrijven al ‘on-hold’ staan tot 2029. “Dat geldt binnenkort waarschijnlijk ook voor de kleinverbruik aansluitingen voor huishoudens en kleine ondernemingen. Dat betekent ook geen laadpalen meer en een stop op de woningbouw. Dat kunnen we ons niet permitteren.” Een ander punt van zorg is de mobiliteit en dan met name de ontsluiting van de groeiende dorpen in Neder-Betuwe. “We bouwen (nog) veel huizen. Dus moet daar infrastructuur voor komen”, zegt wethouder Van Someren. “We groeien met gemiddeld 300 inwoners per jaar. Daardoor komen de wegen vast te staan. Dat is vooral onveilig voor fietsende scholieren. Dat vind ik echt zorgelijk.”
Eigen verantwoordelijkheid Om hun welzijn te vergroten kunnen inwoners zelf ook iets doen, is de wethouder van mening: “We zijn een echte doe-gemeente. Mijn advies is: neem het initiatief en stel je niet afhankelijk op van een ander (lees: hogere overheid). Ik ken slechts twee soorten mensen: ‘Zij die dingen doen en zij die aan mij uitleggen waarom ze iets niet hebben gedaan.’ Voor die laatstgenoemden is het vooral ook jammer voor henzelf.”
Fietstochten Op de vraag waar hij het meest naar uitkijkt antwoordt Van Someren heel eerlijk: de zomervakantie met zijn echtgenote. “Samen genieten van onze eigen omgeving. Sinds corona vieren we vakantie in eigen land en trekken we er vaak met de fiets op uit.” Wethouder Van Someren wil van een fietstocht met ambtenaren langs alle duurzaamheidsprojecten in Neder-Betuwe een jaarlijkse traditie maken. “Dat is net zo’n beweegvriendelijk idee als wandelend vergaderen.”
Trots Het meest trots is de wethouder op de inwoners en ondernemers die al zo actief bezig zijn met verduurzamen. “Niet alleen met isolatie en zonnepanelen, maar ook met klimaatadaptatie en circulariteit. Dat stimuleren we door zelf het goede voorbeeld te geven in de openbare ruimte, met het uitdelen van bomen en met lokale subsidies voor verduurzaming. We betalen dit deels uit Precario-middelen die we apart hebben gehouden en die nu teruggaan naar de inwoners.”
Schone Waal Begin april heeft de wethouder in een weekend weer met verenigingen meegelopen tijdens de ‘Schone Waal-actie’. “We hebben toen veel zwerfafval langs de Waal opgeruimd. Met zijn allen een container aan troep uit de uiterwaarden gevist.” Verenigingen houden daar als tegenprestatie een centje aan over. “Zo kunnen zij makkelijker voortbestaan. Sociale betrokkenheid en verbinding zijn hierbij de toverwoorden,” aldus de wethouder.
Rendement Van Someren is een groot voorstander van integraal werken dat veel voordelen oplevert. “Hierbij denk ik aan het opknappen van de Vogelbuurt, Bomenbuurt, Oranjebuurt en binnenkort de Dichterswijk. In deze projecten combineren we het vervangen van het riool met het uitbreiden van de nutsinfra, nieuwe stoepen, straten en speelplaatsen, meer groen, klimaatadaptief ingericht, etc.. Uiteraard betrekken we de inwoners hierbij. Integraal werken werkt.” Persoonlijke boodschap De persoonlijke boodschap voor de inwoners van de gemeente Neder-Betuwe van wethouder Van Someren luidt: ‘Blijf met elkaar in contact. Juist met de mensen die een andere mening hebben dan jijzelf.’ “Tegen collega-bestuurders zeg ik altijd: ‘organiseer je tegenspraak’. Zo voorkom je tunnelvisie en creëer je eigenaarschap over de oplossing van de maatschappelijke problemen en draagvlak in onze dorpen. Dat is een manier om de boel in balans te houden. En daar kom je verder mee.”
Leukste baan ooit Van Someren vindt het vooral leuk om wethouder te zijn. “Het is veel werk (24*6), maar je ziet het resultaat in je eigen omgeving concreet ontstaan. De waardering van de inwoners en ondernemers geeft veel voldoening. En ik houd wel van een uitdaging waarbij ik bij aanvang nog niet precies weet hoe we dat samen gaan oplossen. Van oorsprong ben ik een techneut en heb op een aantal plekken gewerkt, maar ik vind het wethouderschap - tot nu toe - met afstand de leukste baan die ik ooit gehad heb.”