De allerlaatste ambachtelijke sigarenmaker stopt ermee
Vrijdag 23 februari 2024 | Mediapartner Omroep Gelderland
CULEMBORG - De allerlaatste sigarenmaker, die volgens het oude ambacht sigaren draait, stopt ermee. Richard van der Donk uit Culemborg zal in mei zijn laatste bolknakkers eigenhandig draaien. Daarmee stopt zijn familiebedrijf voorgoed. Door nieuwe wet -en regelgeving rondom tabak moet hij stoppen.
De geschiedenis van het sigarenbedrijf gaat een eeuw terug. Zijn opa begon het bedrijf en het werd vervolgens voortgezet door zijn ouders. Nu staat Richard als derde generatie aan het roer. De sigaren in Culemborg worden nog op ambachtelijke wijze gemaakt. Tegenwoordig worden de meeste sigaren in Nederland op machinale wijze gemaakt. Of de productie verhuist naar het buitenland. Dat zijn bedrijf nu na 105 jaar stopt, valt Van der Donk zwaar.
'Tabaksblad van Sumatra is het summum' De zaak van Van der Donk is er één waar de tijd lijkt stil te staan. Houten banken, machines uit de jaren vijftig. Wel zit Richard op een moderne bureaustoel met een mesje te werken. "Het summum is het dekblad van Sumatra, die rol ik als allerlaatste om de sigaar heen en plak ik vast." Hij legt uit dat dit ook het deel is dat wordt aangestoken als de sigaar gerookt wordt, vergelijkbaar met een vloeitje om een sigaret.
Sigaar uit eigen doos Richard geeft toe dat hij in zijn kleine sigarenfabriek achter een woonhuis na de definitieve sluiting in mei nog incidenteel sigaren zal rollen. Van der Donk: "Jazeker, tussendoor voor eigen gebruik kan ik nog wel mijn sigaren blijven rollen. Ik overweeg verder of ik hier een museum kan starten. Daar kijk ik pas naar als ik gestopt ben.
Winston Churchill Het bedrijf begon in 1919 onder de naam 'Havana Sigarenfabriek' en groeide vervolgens gestaag uit tot een begrip in binnen- en buitenland. Bij een koninklijk staatsbanket in 1946 werden de Culemborgse sigaartjes aangeboden aan de Britse oorlogspremier Winston Churchill. In de fabriek staan nog een ouderwetse pers, bakken en houten banken. Er hangt een stevige tabaksgeur. De tijd lijkt stil te hebben gestaan. Nu zullen de deuren moeten sluiten vanwege nieuwe regelgeving.
Toch denkt Richard na over wat hij straks zou willen doen met zijn klassieke fabriek. Zodra het bedrijf stopt, is hij nog niet pensioengerechtigde en moet dan nog één jaar wachten. "Wellicht kan ik er een museum van maken." Zo kunnen de mensen toch kennis opdoen over het bijzondere ambacht.
Nieuwe regels De nieuwe regels, die vanaf 20 mei in gaan, zorgt ervoor dat tabaksfabrikanten gebruik moeten maken van een 'tracking en tracing' systeem. Met dit systeem wil de Europese unie de illegale productie en handel tegen gaan. Deze nieuwe regels gelden zowel voor grote als kleine fabrikanten. Van der Donk vindt het onzin. "Die regels zijn ontstaan doordat ze de illegale sigaretten productie willen tegenhouden.
Daarnaast is het instellen van het systeem erg duur. Om het vereiste track and tracing-systeem op te zetten, kost het bedrijf een behoorlijk bedrag. "Voor grote bedrijven is 50.000 euro ongetwijfeld een schijntje, maar voor een klein bedrijfje zoals dat van ons is dat veel te duur."