HERWIJNEN - Dinsdagavond was Ruben van der Horst van het actiecomité ‘’Radar Nee’’ te gast in de SRC studio’s voor een interview in het SRC TV Magazine. Defensie wil in Herwijnen een SMART-L-radar plaatsen voor de bewaking van het luchtruim, deze radar behoort  tot de meest krachtige radars ter wereld. De gemeenteraad van de toenmalige gemeente Lingewaal heeft unaniem geweigerd het bestemmingsplan te herzien, daarom heeft de staatssecretaris van Defensie besloten de Rijkscoördinatieregeling (RCR) toe te passen, waardoor niet de gemeente maar het Rijk de besluitvorming coördineert. Het actiecomité ‘’Radar Nee’’ heeft hoop dat na hun gesprek in de Tweede Kamer de Kamer alsnog besluit deze Rijkscoördinatieregeling tegen te houden.

Rijkscoördinatieregeling
De staatssecretaris past volgens haar de RCR toe om 2 redenen:

1. De radar in Nieuw Milligen 40 jaar oud is en er is daardoor de kans op uitval wat een negatief effect heeft op de bewaking van het luchtruim.
2. Zolang de oude radar in werking is enkele grote windparken in Flevoland niet kunnen worden gerealiseerd omdat de radar die nu in Nieuw Milligen staat last heeft van windmolens. Maar deze windparken moeten eigenlijk wel snel worden gerealiseerd in verband met subsidieregelingen en afspraken uit het Energieakkoord.

SMART-L radar
In een aantal landen mag de SMART-L radar niet geplaatst worden, omdat daar uit wordt gegaan van het voorzorgsprincipe rondom stralingsniveaus. In Nederland is de norm 50 V/m (volt meter); in België en diverse andere landen is dat 6 V/m. In het SRC TV Magazine vertelt Ruben dat België aangeeft hun burgers niet alleen militair te beschermen maar ook op gezondheid. In België is daarom bijvoorbeeld gekozen voor een netwerk van kleinere radars.

Hoogfrequente pieken
De radar blijft onder de ICNIRP norm (International Com-mission on Non Ionizing Radiation Protection-normering) voor maximale opwarming van 50 V/m, maar gaat daar in pieken overheen. Volgens de nieuwste berekening zelfs in pieken tot 163 V/m. Defensie geeft aan dat je de straling mag middelen omdat het gaat om korte pieken en dat het dan niet gevaarlijk is. Maar onder meer de Belgische hoogleraar Guy Vandenbosch en natuurkundige Leendert Vriens zeggen dat deze zogenoemde hoogfrequente pieken wel degelijk biologische of neurologische effecten kunnen hebben. Hier zou meer onderzoek naar moeten worden gedaan.

ALS
De vraag is of bewezen moet worden dat de straling ongezond is of dat bewezen moet worden dat de straling veilig is. In Herwijnen hebben ruim 40 jaar lang 2 radars gestaan. In de gemeente komt in verhouding tot wat je statistisch zou verwachten veel ALS-gevallen voor. Het bewonerscomité wil graag dat TNO een garantie geeft dat de SMART-L radar in Herwijnen veilig is. Ruben van der Horst geeft aan dat TNO op dit moment zegt: wij geven geen enkele garantie, maar toch is het veilig. Herwijnen heeft door de ligging aan de Waal ook te maken met straling van scheepsradars, er staat ook een KNMI-radar en daarnaast hebben zij ook de straling van het mobiele netwerk.

Nieuw Milligen
De huidige radar in Nieuw Milligen is meer dan 40 jaar oud en moet vervangen worden omdat de kans op uitval bestaat. Als de nieuwe SMART-L radar dan in Nieuw Milligen op dezelfde plek geplaatst wordt als de oude, maar dan hoger dan heb je nog een beter zicht dan in Herwijnen, aldus van der Horst. En Nieuw Milligen is nog maar 1 van de andere locatieopties die er zijn voor de nieuwe radar. Een dezer dagen wordt de SMART-L radar in het Friese Wier in gebruik genomen. Volgens Van der Horst kijkt deze radar 2000 kilometer ver weg en vervangt dan voorlopig prima de radar in Nieuw Milligen. De nieuwe SMART-L radar die nu in Wier staat zou geen last hebben van windmolens en de bouw van de windparken in Flevoland zou al kunnen starten.

Hoe nu verder
Woensdag 16 en donderdag 17 september zijn er in het dorpshuis De Poort in Herwijnen informatieavonden van Defensie waar bewoners die zich vooraf hebben opgegeven vragen kunnen stellen. En al is de gemeente West Betuwe als het ware door de RCR aan de kant gezet; zij mogen nog bezwaar maken door een reactie te geven op de inloopavonden en een zienswijze in te dienen. De wethouder heeft aangegeven dat de gemeente West Betuwe dit ook inderdaad gaat doen. Op basis van de zienswijze en eventuele afwijzing door defensie gaat het actiecomité naar de Raad van State. En al voelt het soms als een uitputtingsslag, zij zijn vastbesloten om door te gaan met hun strijd.

Deel dit artikel op Facebook: